Ад праекта да праекта

- Сёння ў нашай установе атрымліваюць веды 417 вучняў, - расказвае дырэктар Дзмітрый Святаслававіч Тарасёнак. – У дэмаграфічным плане вёска перспектыўная. Сярэдняя напаўняльнасць класаў – 19 чалавек. У адукацыйным працэсе задзейнічаны 54 педагогі, з якіх 26 – выпускнікі школы. Амаль 65% настаўнікаў маюць вышэйшую і першую кваліфікацыйную катэгорыю. Педагогі з’яўляюцца дыпламантамі спецыяльнага прэзідэнцкага фонду, членамі абласных творчых і раённых праблемных груп настаўнікаў-прадметнікаў, выдатнікамі адукацыі Беларусі. Сярод іх – настаўніца біялогіі Таццяна Іванаўна Гетман, настаўніца хіміі Жанна Рыгораўна Сідарэвіч, настаўніца рускай мовы і літаратуры Ганна Віктараўна Стойка, настаўнік матэматыкі Пётр Аляксеевіч Рэкс. Не адстаюць ад вопытных педагогаў і маладыя калегі – настаўніца матэматыкі Наталля Мікалаеўна Грыб, настаўнік геаграфіі Аляксандр Генадзьевіч Кандрацюк і настаўніца біялогіі Алёна Аляксандраўна Нікалаевіч. Высокі кадравы патэнцыял дазваляе паспяхова вырашаць многія адукацыйныя задачы. Па выніках 2013 і 2015 гадоў установа станавілася пераможцай раённага спаборніцтва сярод сярэдніх школ Піншчыны.

У інавацыйным рэжыме

У школе ажыццяўляюцца цікавыя інавацыйныя і педагагічныя праекты. Так, на працягу 2013 – 2016 гадоў ва ўстанове рэалізоўваўся праект па ўкараненні тэхналогіі цьютарскага суправаджэння адораных вучняў як спосабу пабудовы індывідуальнай адукацыйнай траекторыі. Сёння настаўнікі працуюць над праектам па ўкараненні мадэлі арганізацыйна-кіраўніцкіх умоў прафесійнага развіцця педагогаў. Інавацыйная дзейнасць надае новы імпульс у развіцці школы і павышэнні прафесіяналізму кадраў.

- Вопыт работы па цьютарскім суправаджэнні адораных вучняў выкарыстоўваецца ў іншых напрамках дзейнасці, - гаворыць намеснік дырэктара па вучэбнай рабоце Вольга Пятроўна Ізбіцкая. – Так, у рамках праекта было наладжана сеткавае ўзамадзеянне ўстаноў адукацыі. Такое метадычнае партнёрства надзвычай карыснае, паколькі вырашае праблему іх тэрытарыяльнай аддаленасці, павышэння якасці адукацыі і кваліфікацыі педагогаў. Дзякуючы супрацоўніцтву ўдаецца аб’яднаць кадравыя і матэрыяльна-тэхнічныя рэсурсы для вырашэння агульных задач, у прыватнасці па арганізацыі даследчай і праектнай дзейнасці, дапрофільнай і профільнай работы. Сеткавыя зносіны будуюцца на аснове арыгінальных мадэлей блогаў настаўнікаў-прадметнікаў, аўтарскіх метадычных распрацовак і праектаў.

Цьютарскае суправаджэнне вучняў – эфектыўная форма дапрофільнай падрыхтоўкі. Так, з мэтай ранняй прафарыентацыі ў школе дзейнічаюць

прававыя класы і групы педагагічнай накіраванасці. Шэраг прадметаў вывучаецца на павышаным узроўні, прычым у розным спалучэнні: руская мова – англійская мова, беларуская мова – англійская мова, беларуская мова – хімія, англійская мова – хімія, хімія – матэматыка.

На базе Пінскага дзяржаўнага прафесійнага ліцэя сельскагаспадарчай вытворчасці старшакласнікі атрымліваюць спецыяльнасць афіцыянта, а на базе школы – агародніка. У рамках шостага школьнага дня наладжана плённае супрацоўніцтва з Пінскім каледжам БрДУ імя А.С.Пушкіна, Пінскім дзяржаўным прафесійным ліцэем будаўнікоў, ПалесДУ, установамі дадатковай адукацыі і прадпрыемствамі.

З законам на “ты”

- Прававыя класы, створаныя па запытах вучняў і іх бацькоў, адыгрываюць важную ролю не толькі ў прафарыентацыйнай, але і ў выхаваўчай рабоце, у прыватнасці ў фарміраванні прававой культуры, - гаворыць В.П.Ізбіцкая. – Каля 30% вучняў 5 – 11 класаў нашай школы хацелі б звязаць прафесійную дзейнасць з праваахоўнымі органамі. Канечне, пяцікласнікі яшчэ цьмяна ўяўляюць будучую прафесію і не заклапочаны паступленнем ва УВА, але ім вельмі падабаюцца форма, дысцыпліна і павага равеснікаў. Задача педагогаў – азнаёміць з асаблівасцямі юрыдычнай адукацыі і асновамі права, у тым ліку праз профільныя і спецыялізаваныя дысцыпліны, выхаваць законапаслухмянасць, нецярпімасць да зла і несправядлівасці, сфарміраваць давер да міліцыі.

Выхаванцы прававых класаў вывучаюць факультатыўныя курсы “Мая Айчына” і “Вывучаем гуманітарнае права”, якія валодаюць вялікім выхаваўчым патэнцыялам і дапамагаюць атрымаць веды, што могуць спатрэбіцца ў будучай прафесійнай дзейнасці, прычым як у грамадзянскай, так і ў ваеннай сферы. Змест курсаў улічвае патрабаванні грамадазнаўчай падрыхтоўкі і вышэйшай школы да абітурыентаў.

Фарміраваць дзяржаўны светапогляд і законапаслухмяныя паводзіны дапамагаюць тэматычныя тыдні па гісторыі, геаграфіі і беларускай літаратуры, тыдні баявой славы і прававых ведаў, а таксама вахта памяці ля мясцовага помніка загінуўшаму воіну. Юныя правазнаўцы збіраюць матэрыялы пра мінулае роднага краю, вывучаюць гісторыю Пінскага РАУС, запісваюць у спецыяльны дзённік класа ўспаміны былых супрацоўнікаў міліцыі, удзельнічаюць у рэйдах “Чыстая тэрыторыя”, “Школа – зона, свабодная ад курэння, “Знешні выгляд”, “Парадак у мікрараёне школы” і “Унутраны распарадак школы”, прафілактычных акцыях “Моладзь за здароўе!” і “Здаровы ты – здаровая краіна!”, займаюцца валанцёрскай дзейнасцю, ствараюць сацыяльныя відэаролікі і рэкламу. З ліку вучняў прававых класаў створаны агітбрыгады “Святлафор”, “Агеньчык” і “Міратворцы”, якія ладзяць рэйды “Правілы дарожнага руху”, “Будзь уважлівы на дарозе” і “Агонь можа прывесці да бяды”. Для школьнікаў арганізоўваюцца сустрэчы з ветэранамі вайны і працы, работнікамі суда, пракуратуры і РАУС, урокі мужнасці, тэматычныя гутаркі на прававую тэматыку і інш. Супрацоўнікі міліцыі – частыя госці школы, якія дапамагаюць вучням арганізаваць сацыяльную практыку, каб паспрабаваць сябе ў прафесіі.

Плануецца, што юныя правазнаўцы, якія валодаюць добрымі прававымі ведамі, будуць праводзіць сярод равеснікаў тлумачальную работу па грамадзянска-патрыятычным і прававым выхаванні, а таксама мерапрыемствы, накіраваныя на падтрыманне дысцыпліны і прафілактыку парушэнняў правапарадку.

У суЛАДдзі з сабой і светам

На высокім узроўні ў школе арганізавана выхаваўчая работа. Важную ролю ў ёй адыгрывае профільны рэсурсны цэнтр, задача якога заключаецца не толькі ў вырашэнні розных выхаваўчых праблем, але і ў павышэнні прафесійнай кампетэнтнасці педагогаў, у тым ліку праз дзейнасць вучэбна-метадычнага аб’яднання класных кіраўнікоў. Педагогі вывучаюць новыя выхаваўчыя методыкі, дзеляцца эфектыўным вопытам, ствараюць міжшкольныя праекты.

- Дзякуючы сістэмнай і мэтанакіраванай рабоце з педагогамі, вучнямі і іх бацькамі, на працягу 5 гадоў адсутнічаюць правапарушэнні сярод школьнікаў, няма дзяцей на ўліку ў ІСН, - адзначае намеснік дырэктара па выхаваўчай рабоце Вольга Васільеўна Трапачка. – На працягу 8 гадоў школа з’яўляецца пераможцай раённага агляду-конкурсу “За стварэнне аптымальных умоў для развіцця і ўдасканалення адукацыі ў Пінскім раёне” (у раздзеле выхаваўчай работы). З 2015 года ва ўстанове дзейнічае бацькоўскі клуб “Разам за руку з сям’ёй”, на пасяджэннях якога абмяркоўваюцца актуальныя пытанні сямейнага выхавання. У школе паспяхова рэалізаваны шэраг цікавых выхаваўчых праектаў: Scholl StartUP (шосты школьны дзень), “Наперад у мінулае!” (у рамках Года малой радзімы), “Энергія. Маладосць. Поспех” (аздараўленчы лагер працы і адпачынку) і “Scholl village. Лета Уключана” (аздараўленчы лагер). Усе яны адзначаны ўзнагародамі па выніках розных конкурсаў.

З 2013 года школа з’яўляецца апорнай пляцоўкай па рэалізацыі праекта роўнага навучання, у рамках якога дзейнічае валанцёрская група “ЛАДьЯ”. У яе арсенале шмат цікавых форм работы не толькі з дзецьмі, але і іх бацькамі і педагогамі.

- Валанцёры займаюцца пераважна адукацыйнай дзейнасцю па прынцыпе “роўны навучае роўнага”, - расказвае трэнер-педагог валанцёраў-інструктараў педагог-псіхолаг Вольга Станіславаўна Літвінчук. – Група стваралася з мэтай развіцця ў падлеткаў актыўнай жыццёвай пазіцыі, навыкаў крытычнага мыслення, пашырэння кругагляду, прапаганды здаровага ладу жыцця, прафілактыкі рызыкоўных паводзін, фарміравання ўсвядомленых грамадзянскіх прынцыпаў. Падчас агульнашкольных, раённых і абласных прафілактычных мерапрыемстваў 27 валанцёраў расказваюць равеснікам пра негатыўны ўплыў шкодных звычак на здароўе і жыццё ў цэлым. З удзелам валанцёраў праводзяцца інфармацыйна-асветніцкія і прафілактычныя акцыі, трэнінгі па прапагандзе здаровага ладу жыцця, інтэрактыўныя гульні і квесты па развіцці камунікатыўных і лідарскіх якасцей. Валанцёры – актыўныя ўдзельнікі і пераможцы абласнога конкурсу “Моладзь – за РАЎНАдзеянне!”.

За час існавання валанцёрскай групы былі распрацаваны прафілактычныя тэматычныя модулі “Ён і яна. Роўныя і розныя”, “Усё

залежыць ад нас саміх”, “Наркаманія – шлях у нікуды”, “Камп’ютар і зносіны”, “У павуціне сацыяльных сетак”, “Асцярожна – ВІЧ!”, “Дружба”, “У палоне спакус, ці Мелодыя кахання”, “Здароўе з прыгажосцю непадзельны”, “Пра каханне і закаханасць” і інш.

Валанцёры актыўна ўдзельнічаюць у семінарах, майстар-класах і трэнінгах для падлеткаў і педагогаў раёна, а таксама ў пасяджэннях раённага клуба “Новае пакаленне”, кіраўніком якога з’яўляецца В.С.Літвінчук. Дзейнасць клуба накіравана на развіццё валанцёрскага руху ва ўстановах адукацыі Піншчыны і падтрымку добраахвотных маладзёжных ініцыятыў. У рэалізацыі прафілактычных праграм група “ЛАДьЯ” цесна супрацоўнічае з многімі школамі і валанцёрскімі групамі Брэстчыны.

З любоўю да малой радзімы

Летась у школе стартаваў праект “Наперад у мінулае!”, накіраваны на захаванне і адраджэнне традыцый малой радзімы. Праект ажыццяўляецца ў форме квест-экспедыцыі пад дэвізам “Захоўваючы мінулае – ідзем у будучыню!” і ўключае вывучэнне гісторыі, культуры і традыцый малой радзімы, сустрэчы з цікавымі людзьмі, розныя агляды, конкурсы, фестывалі, выставы, экскурсіі і экспедыцыі, узаемадзеянне з грамадскімі і культурнымі арганізацыямі аграгарадка і інш. Падчас мерапрыемстваў грамадзянска-патрыятычнага і духоўна-маральнага напрамку вучні знаёмяцца з вытокамі культурных традыцый роднай вёскі, яе жыхарамі, майстрамі, паэтамі, народнай творчасцю, архітэктурнымі і прыроднымі помнікамі.

Квест-экспедыцыя прадугледжвае пераадоленне перашкод шляхам сумеснага пошуку, новых зносін і знаёмстваў, супрацоўніцтва і каманднай работы. Задача кожнага ўдзельніка – адшукаць як мага больш неабходнай інфармацыі для праходжання перашкод. Падчас гульні дзеці актуалізуюць і сістэматызуюць веды пра родны край. У бягучым навучальным годзе ў праекце ўдзельнічаюць вучні 5 – 8 класаў. Сабраныя матэрыялы афармляюцца ў форме мультымедыйных прэзентацый, малюнкаў, відэаролікаў і буклетаў.

Кожны месяц квест-экспедыцыі тэматычны. Кожны клас – пошукавы атрад. У пачатку года на арганізацыйным сходзе агучваюцца правілы ўдзелу ў гульні і раздаюцца маршрутныя лісты, па якіх на працягу года вучні пераадольваюць перашкоды. Для абмену інфармацыяй у сацыяльнай сетцы УКантакце створана група квест-экспедыцыі, дзе вызначаюцца тэматыка і заданні пэўнага месяца. Праект рэалізоўваецца па напрамках “Мая радзіма – аповесць часоў”, “Жывыя вытокі”, “Усё нам дарагое тут”, “Саматканы цуд”, “Слова ў пераплёце”, “Вашы лёсы вайна рыфмавала…”, “Я бачу сэрцам!” і “Ад вытокаў да сучаснасці”.

У рамках праекта праводзяцца акцыі “Мы гэтай памяці верныя”, “Дарогамі памяці”, “Ветэран жыве побач”, “Жыву ў Беларусі і тым ганаруся”, “Спяшайцеся рабіць дабро”, “Наша памяць вечная”, “Мы – нашчадкі Перамогі”, “Збяры Беларусь у сваім сэрцы”.

- Дзякуючы праекту павялічылася колькасць экскурсій, шматдзённых пешых і веласіпедных паходаў, істотна абнавіўся фота- і відэаархіў аграгарадка Малоткавічы. Канчатковым вынікам сур’ёзнай краязнаўчай работы ў рамках квест-экспедыцыі стануць абноўлены летапіс вёскі і

шматсерыйны фільм пра яе. У планах – новыя маршруты, якія пралягуць па гісторыка-культурным комплексе аграсядзібы Дубое непадалёк аграгарадка, - падагульняе В.В.Трапачка.

Сяргей ГРЫШКЕВІЧ.